Είχα πάει κάποτε σε ένα σεμινάριο που είχε έναν ομιλητή από την Ασία. Εκείνος έλεγε: “Αν ζητήσεις από έναν άνθρωπο να σου παρομοιάσει την ζωή του με κάτι, αυτός θα σου απαντήσει με βάση τη δουλειά του και τον ρόλο που παίζει στο κοινωνικό σύνολο.”

Είχα σπεύσει να απορρίψω την διατύπωση, επειδή ήμουν 29 και τα ήξερα όλα.

Αυτό που άκουσα εκείνη την ημέρα έφτασε να επιβεβαιώνεται συνεχώς σχεδόν κάθε μέρα της ζωής μου.

Ακόμα και να μην ρωτήσεις,
πρώτοι για τον πόλεμο μιλάνε οι στρατιωτικοί κι οι πολεμοχαρείς.
Πρώτοι για τους κλέφτες, οι αστυνομικοί.
Πρώτοι για το δίκιο, οι δικαστές.
Πρώτοι για το νόμο, οι νομικοί.
Πρώτοι για τα δόντια, οι οδοντίατροι κι οι ορθοδοντικοί.
Πρώτοι για την φωτιά, οι πυροσβέστες κι οι πυρομανείς.
Πρώτοι για τα παιδιά, οι γονείς και οι δάσκαλοι.

Ακόμα κι όταν ο άλλος νομίζει ότι μιλάει πρώτα “για λογαριασμό άλλων”, στην πραγματικότητα μιλάει πρώτα και κύρια εξ ονόματός του.
Για τον κίνδυνο, μιλάνε πρώτοι οι απροστάτευτοι, οι ανασφαλείς κι οι τραυματισμένοι.
Για την έριδα, οι εριστικοί κι αυτοί που αποφεύγουν τις συγκρούσεις.
Για τους ξένους, οι ξενομανείς κι οι ξενοφοβικοί.
Για τα μικρόβια, οι ασθενείς κι οι υποχόνδριοι.
Για την εκδίκηση, οι καταφορα αδικημένοι κι οι εκδικητικοί.
Για τα δόντια των σκυλιών, οι δαγκωμένοι.
Για τα νύχια των γατιών, οι γρατσουνισμένοι.

Οι ποιητές κι οι συγγραφείς γράφουν για αυτά που τους άγγιξαν.
Οι ζωγράφοι, οι γλύπτες και οι στιχουργοί έχουν αντικείμενα τις μούσες τους και τα βιώματά τους.
Οι τραγουδιστές και οι κινηματογραφιστές μιλούν για την κουλτούρα της εποχής τους.

Όταν υπάρχουν ανισότητες, πρώτοι μιλούν οι μη προνομιούχοι.
Για την ομοφοβία μιλούν πρώτοι οι ομοφυλόφιλοι.
Για τον ρατσισμό, οι πρόσφυγες, οι μετανάστες, οι μαύροι στις δυτικές κοινωνίες και οι ξένοι.
Για την σχετικότητα των πραγμάτων μιλούν πρώτοι οι φιλόσοφοι.
Για την πατριαρχία, την γυναικοκτονία και την ισότητα των δύο φύλων μιλούν πρώτες οι γυναίκες.
Για τις ανάγκες και τις ελλείψεις μιλούν πρώτα όσοι νιώθουν στερημένοι.
Για τον επαναπατρισμό μιλούν οι ξενιτεμένοι.
Για την ανάγκη για ηρεμία μιλούν όσοι μεγάλωσαν στο σπίτι του Σπιρτόκουτου.
Για την ανάγκη για ενηλικίωση μιλάνε πρώτα όσοι μεγάλωσαν στο σπίτι του Κυνόδοντα.
Για την ανάγκη για ιδιωτικότητα μιλούν πρώτα όσοι ζουν δίχως αρκετά όρια.
Για την ανάγκη των χρημάτων μιλούν οι οικονομικά ασταθείς.
Για την ανάγκη ξεκούρασης μιλούν πρώτα οι κουρασμένοι.
Για την ανάγκη για επικοινωνία μιλούν πρώτα όσοι αγνοήθηκαν.
Για ανάγκη για ομορφιά μιλούν πρώτα όσοι είδαν την ασχήμια.
Για την ηλικία και την χαμένη νιότη μιλούν πρώτα όσοι συνειδητοποίησαν ότι μεγαλώνουν.
Το Home sweet home το λένε πρώτα αυτοί που αγαπούν το σπίτι τους.
Το Βόηθα, Παναγία μου το λένε πρώτα αυτοί που φωνάζουν για βοήθεια από ψηλά.
Το Συν Αθηνά και χείρα κίνει το λένε πρώτα αυτοί που ξέρουν ότι η βοήθεια από την Αθηνά δεν φτάνει.

Όταν δεν έχεις επαφή με την αλήθεια σου και την ευθύνη σου, μιλάς για οτιδήποτε θα στρέψει τη συζήτηση μακριά από αυτά.
Για την ευθύνη των άλλων μιλούν πρώτοι οι ευθυνόφοβοι κι όσοι θέλουν να βρουν αποδιοπομπαίους τράγους.
Για την κοινωνία μιλούν πρώτα οι κοινωνιολογοι, οι πολιτικοί και όσοι δεν θέλουν να μιλήσουν για τον εαυτό τους – συχνά σε συνδυασμό.
Για τους ανθρώπους σαν αντικείμενα, μιλούν πρώτα οι φασίστες.
Για την ζωή των άλλων μιλούν οι ερευνητές, οι κουτσομπόληδες, οι δημοσιογράφοι και όσοι δεν έχουν ζωή – συχνά σε συνδυασμό.

Όσο γενικότερη η έννοια, τόσο πιο αντιδιαμετρικά στέκονται αυτοί που μιλάνε πρώτη για την έννοια αυτή.
Για την αγάπη μιλούν πρώτοι αυτοί που αγαπήθηκαν και αυτοί που ξέρουν ότι έπρεπε να αγαπηθούν.
Για το χάος και την άβυσσο μιλούν πρώτοι αυτοί που δεν φοβούνται να χαθούν εκεί και αυτοί που δεν ξέρουν ότι δεν αγαπήθηκαν.
Για τα χρήματα μιλούν πρώτοι αυτοί που έχουν γνωρίζοντας ότι δεν λύνουν όλα τα προβλήματα και αυτοί που δεν έχουν πιστεύοντας ότι λύνουν όλα τα προβλήματα.
Για τη ζωή μιλούν πρώτα αυτοί που θέλουν να ζήσουν κι αυτοί που δεν βλέπουν την ώρα να πεθάνουν.

Έγραψα αυτή τη λίστα
και την ξαναδιάβασα
για να δω ποιος είμαι σήμερα –
σήμερα που το σπίτι μας καίγεται.